Federalny minister kultury, Monika Grütters otwarła w berlińskim muzeum pamięci Topographie des Terrors wystawę fotografii zatytułowana „Der kalte Blick“ . Stanowi ona wstrząsające świadectwo zbrodni narodowych socjalistów, którzy z niemiecką skrupulatnością dokumentowali twarze Żydów skazanych na eksterminacje. Wystawa jest również opowieścią o życiu środowisk żydowskich w okupowanej Polsce.
Federalny minister kultury, Monika Grütters otwarła w berlińskim muzeum pamięci Topographie des Terrors wystawę fotografii zatytułowana „Der kalte Blick“ . Stanowi ona wstrząsające świadectwo zbrodni narodowych socjalistów, którzy z niemiecką skrupulatnością dokumentowali twarze Żydów skazanych na eksterminacje. Wystawa jest również opowieścią o życiu środowisk żydowskich w okupowanej Polsce.
Na wystawę składają się zdjęcia około 100 żydowskich rodzin połączone z krótkimi biografiami przedstawionych osób. Większość z nich została przez władze okupacyjne później zamordowana. Autorzy wystawy starali się wyeksponować związek między wyrazem twarzy ofiar i ich losem. Chcieli skłonić do spojrzenia i wsłuchania się w tych ludzi, by dostrzec w ich rysach bezprecedensowe cierpienie. Jest ono bardziej subtelne od fizycznego bólu i na pierwszy rzut oka często nie widoczne.
Fotografie zostały zrobione w Tarnowie na zlecenie wiedeńskich naukowców, którzy prowadzili badania na temat cech typowych dla wschodnich Żydów. Zdjęcia starano się robić bez żadnego emocjonalnego kontekstu. Żydów postrzegano jako przedmioty, które należy zadokumentować do celów naukowych.
Był to też ten aspekt, na który zwróciła uwagę podczas otwarcia wystawy Minister Monika Grütters. Zdjęcia te robiono na zlecenie naukowców, którzy dali się zinstrumentalizować narodowosocjalistycznemu reżimowi i swoimi działaniami legitymizowali ludobójstwo. W ten sposób wystawa była w jej oczach również ostrzeżeniem przed bezmyślnością w konfrontacji z systemami politycznymi gotowymi do deptania godności człowieka.
Zdjęcia nie budziły kilkadziesiąt lat żadnego zainteresowania i leżały w magazynie Muzeum Historii Naturalnej w Wiedniu. Wystawa „Der kalte Blick. Letzter Blick jüdischer Familien aus dem Getto von Tarnów” (Chłodne spojrzenie. Ostatnie spojrzenie żydowskich rodzin z getta w Tarnowie) zrealizowana została we współpracy fundacji Stiftung Denkmal für die ermordeten Juden Europas, fundacji Stiftung Topographie des Terrors, oraz Naturhistorisches Museum w Wiedniu. Będzie ona czynna do 11 kwietnia 2021 r.
/ Fotografia autorstwa Johannesa Hähle dzięki uprzejmości Archiv des Hamburger Instituts für Sozialforschung
Wiosną tego roku zarząd fundacji Muzeum Górnośląskiego w Ratingen podjął decyzje o integracji placówki z muzeum regionalnym w Ruhr-Museum w Essen. Sprzeciw wobec tych planów połączył środowiska śląskie, mniejszość niemiecką, ale również organizacje wypędzonych i Polonię w Niemczech. Takiego wspólnego frontu wszystkich tych społeczności nie było jeszcze nigdy.
Śląscy pracownicy byli w Niemczech obrażani, wyzyskiwani i oszukiwani. Konfrontacja z prawdziwą rzeczywistością Republiki Federalnej była dla autochtonów prawdziwym wstrząsem. A rozczarowanie było coraz większe. Tej zmiany nastrojów na Śląsku liderzy organizacji mniejszości jakby nie zauważyli.
Na niemieckim fundamencie coraz wyraźniej rysuje się w środowisku mniejszości nowa, regionalna tożsamość. Festyn z okazji 35-lecia istnienia TSKN Województwa Śląskiego stał się czytelnym dowodem tego procesu. Odbył się w łubowickim Centrum Kultury i przyciągnął to pokolenie, które najboleśniej doświadczyło skutków polonizacyjnej polityki PRL.
© Spectrum.direct
45-676 Opole, ul. Miodowa 1
E-mail: redakcja@spectrum.direct
