Alternative für Deutschland jest partią, której członkowie jawnie odwołują się do tradycji narodowego socjalizmu. Można by na to machnąć ręką, gdyby AfD nie było najsilniejszą partią polityczną na terenie dawnego NRD. Autochtoni mają instrumenty, żeby się temu haniebnemu trendowi przeciwstawić.
Przewodnicząca partii Alternativefür Deutschland (AfD), Alice Weidel uważa, że jej ugrupowanie jest największą siłą w „środkowych” Niemczech. Ma tu na myśli tereny dawnego NRD. Stwierdzenie to zawiera wyraźną sugestię, że istnieją również Niemcy wschodnie, które znajdują się na terenie współczesnej Polski. Nie jest to bynajmniej przejęzyczenie, ponieważ Weidel otwarcie twierdzi, że na wschód od Odry znajdują się ziemie niemieckie.
Takie wypowiedzi nie są przypadkowe. Jeden z poprzednich liderów AfD twierdził, że pakt Ribbentrop Mołotow był słuszną decyzją Stalina. Do jego zawarcia miała go zmusić przedwojenna polityka Polski. Rzeczpospolita miała być "czynnikiem, który destabilizował europejski ład w okresie międzywojennym". Do akceptacji niemieckiego ataku na Polskę w 1939 roku pozostał już tylko niewielki krok.
Można by tylko wzruszyć ramionami nad takimi bzdurami, gdyby nie wyniki badań sondażowych partii politycznych w Niemczech. Wynika z nich, że AfD popiera 36% wyborców dawnego DDR. Oznacza to, że partia ta w tych landach ma dwukrotnie silniejsze poparcie niż rządząca w Niemczech SPD. Ale nie jest to bynajmniej problem tylko wschodnich Niemiec. AfD jest również potężną siłą polityczną w zachodnich częściach kraju. W skali całej Republiki Federalnej jej poparcie sięga 18%, co oznacza, że ma takie samo poparcie jak rządząca partia SPD.
Zwłaszcza dla CDU jest to problem, bo to tej partii AFD zabiera przede wszystkim głosy. I CDU nie ma pomysłu, jak się temu trendowi przeciwstawić. Paradoksalnie prawicowa AfD najskuteczniej przejmuje głosy lewicowej Die Linke, która jest w pewnym sensie spadkobierczynią dawnej partii komunistycznej DDR. Atrakcyjność AfD jest tak ogromna, że lewicowa Die Linke prawdopodobnie nie osiągnie w przyszłości 5% progu wyborczego i zniknie z Bundestagu. Zdumiewający to przykład, jak płynne są granice pomiędzy wyraźnie prawicowymi i lewicowymi ugrupowaniami.
Średnie pokolenie autochtonów znakomicie pamięta, jaka w dawnej NRD panowała po 1989 roku atmosfera. Nietrudno sobie przypomnieć, z jaką pogardą traktowano wszystkich tych, którzy posiadali polskie tablice rejestracyjne. Na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci sytuacja dalece się zmieniła, a autochtoni zaczęli być traktowani w dawnych wschodnich landach jak równoprawni partnerzy.
Sukcesy AfD z jej nacjonalistycznym programem mogą te nastroje szybko odmienić. W ten sposób rodzi się zagrożenie tylko dla stosunków polsko niemieckich, ale również dla zwykłych międzyludzkich kontaktów. AfD stanowi zagrożenie zarówno dla towarzyskich jak i zawodowych relacji.
Niemieckie prawo stanowi, że mieszkający za granica obywatele tego kraju mogą czynnie uczestniczyć w wyborach. Przytłaczająca większość autochtonów ma takie prawo i może czynnie uczestniczyć w wyborach do Bundestagu. To prawo nie podlega żadnej dyskusji. Warunkiem udziału w wyborach do parlamentu jest wskazanie okręgu wyborczego w Niemczech, gdzie chciałoby się głosować. Wybór ten trzeba uzasadnić jakimiś związkami z wybranym regionem.
Dla autochtonów najbardziej naturalnym miejsce do głosowania byłby zachodni skrawek historycznego Śląska, który znajduje się w Republice Federalnej. Byłyby to niemieckie powiaty na zachód od Zgorzelca. A więc tam, gdzie partia AfD jest najsilniejsza.
Po raz pierwszy w powojennej historii autochtoni mogą w Niemczech zacząć czynnie bronić swoich interesów. I kartka wyborcza jest tu skuteczną bronią, z której powinni skorzystać.
Przed II wojną światową społeczność polska w Niemczech miała status mniejszości narodowej. Była aktywna nie tylko na Górnym Śląsku, ale również w Berlinie czy Zagłębiu Ruhry. Status ten został odebrany przez hitlerowców w 1940 roku, ale przywrócony już w 1951 roku. Na jego powtórne odebranie zgodzili się negocjatorzy Traktatu Polsko-Niemieckiego w 1991 roku.
Autochtoni na Górnym Śląsku najczęściej postrzegają się albo jako Ślązacy, albo jako Niemcy. Państwo Pruskie popadło w zapomnienie i prawie nikt się z nim tu nie identyfikuje. Zupełnie inaczej jest w czeskiej części Górnego Śląska. Tam Państwo Wilhelma II jest dla wielu kluczem do tożsamości. Tradycje te są również aktywnie kultywowane.
Carl Ulitzka był w okresie międzywojennym największym moralnym i politycznym autorytetem na Górnym Śląsku. Nie stronił też od ważnych urzędów. Jako przewodniczący górnośląskiej partii Centrum miał długo kluczowy wpływ na życie regionu. Dwukrotnie wygnany z Raciborza. W 1939 usunięty z parafii przez Gestapo i w 1945 roku przez nowych rządzących. Dziś raciborskie elity domagają się przeniesienia jego grobu do Raciborza.
© Spectrum.direct
45-676 Opole, ul. Miodowa 1
Tel.: 0048 601 180 176
E-mail: redakcja@spectrum.direct
Projekt graficzny:
www.tstrojecki.pl
