19.4.2022
No items found.

Globalne tropy śląskości

Adama Kubika tęsknoty za wielojęzycznością

Książka Adam Kubik pt. „Reisememoiren” jest warta przeczytania. Tęsknota za rodzinnym Śląskiem towarzyszy mu podczas podróży w różne regiony świata. I te nowe wrażenia są niejako permanentnym impulsem do stawiania pytań o własną tożsamość. Napisana jest może bez szczególnej pokory przed zawiłościami ludzkiego losu i w przekonaniu o własnej wielkości. Ale zawiera wiele przemyśleń, które inspirują do refleksji.

Adam Kubik Reisememoiren
Natalia Klimaschka

Autor „Reisememoiren” jest doktorantem na Uniwersytecie w Heidelbergu i w centrum jego zainteresowań stoją kwestie językoznawcze. Te zainteresowania nie są przypadkowe i wynikają z ciągle powracających pytań o własną tożsamość.

Kubik jest przekonany, że śląskości nie można opisać się za pomocą języka polskiego, czy niemieckiego. Poczucie śląskości definiuje się u niego przez wielojęzyczność. Jest ona tym elementem, który ma spajać tą społeczność. U Kubika wielojęzyczność nie jest pustym sloganem, tylko kluczem do postrzegania rzeczywistości. Jest także fundamentem do refleksji na temat regionalnej tożsamości.

Sam siebie określa jako Niemca ze Śląska, Ślązaka z Niemiec, bądź Europejczyka spod Góry św. Anny. Śląski i niemiecki to języki, które są najbliższe jego sercu. Kubik bowiem urodził się w rodzinie zakorzenionej na tej ziemi od pokoleń.

Autor w poszukiwaniach własnej tożsamości starał się odwiedzać regiony, gdzie ludzie na co dzień posługują się jednocześnie kilkoma językami. Stąd też naturalna jest jego fascynacja południowym Tyrolem.

Z podobnych powodów przebywał wśród Ślązaków mieszkających w Stanach. Również i ta społeczność posługuje się na co dzień wieloma językami jednocześnie. Kubik napisał nawet wcześniej kilka prac naukowych na temat swoich ziomków, których przodkowie wyemigrowali do Teksasu w XIX wieku. W naturalny sposób utracili oni kontakt ze swoją dawną ojczyzną i z procesami społeczno-politycznymi, które miały tu w kolejnych dziesięcioleciach miejsce. Autor stara się u nich dostrzec jak najwięcej elementów, które świadczyłyby o ich śląskim pochodzeniu.

W czasie jego podróży interesowało go przede wszystkim, w jaki sposób wielojęzyczność odwzorowuje się na tożsamości w różnych konstelacjach kulturowych. Zadawał sobie pytanie, kto i w jakich okolicznościach używa określonych języków.

Zresztą sama książka jest manifestem wielojęzyczności, gdzie różne fragmenty, bez tłumaczenia występują w różnych językach. Bez znajomości kilku języków książka jest w ogóle niezrozumiała. Zapewne dla spotęgowania tego wrażenia książka opatrzona została angielskojęzycznym posłowiem. Napisał je pochodzący z Koźla, a mieszkający na stałe na emigracji w Wielkiej Brytanii, prof. Tomasz Kamusella.

Książka „Reisememoiren” miała swoją premierę w sklepie „AJNCLA” na katowickim Nikiszowcu. Spotkanie z autorem prowadzone było w dwóch językach - w niemieckim oraz śląskim. Pierwszą, niemiecką część spotkania poprowadził Markus Bonczkowitz, a drugą - po śląsku - Arnold Langer.

This is some text inside of a div block.
Autor:

Więcej artykułów

Forum polsko-niemieckie, współpraca
Geografia
Ludzie
Polityka

Ten most jest potrzebny

Na Kongresie Towarzystw Polsko-Niemieckich i Niemiecko-Polskich w Bielsku poruszano kwestie międzynarodowego systemu bezpieczeństwa. Nowa sytuacja polityczna w Niemczech stawia przed organizacjami polsko-niemieckimi, Polonią i Mniejszością nowe ważne zadanie. Tworzenie sieci osobistych i organizacyjnych nabiera nowego znaczenia.

Czytaj dalej
Jacob Boehme Bohme Jakub filozof
No items found.

Pierwszy niemiecki filozof był Ślązakiem

Pochodzący z Zawidowa koło Zgorzelca Jacob Böhme był pierwszym wybitnym niemieckim myślicielem, który pisał po niemiecku. Stąd też uchodzi za ojca niemieckiej filozofii. Za swoje poglądy był Böhme kilkakrotnie więziony. W jego rodzinnym mieście otwarto wystawę pt. “Czas Lilii. Mistyczny filozof Jacob Böhme i odnowa świata” prezentującą twórczość tego wybitnego myśliciela.

Czytaj dalej
cementownia opole
No items found.

Kulturowa ewolucja w Opolu

We Wrocławiu świadome odwoływanie się do niemieckiej przeszłości i postrzeganie jej jako trwałego elementu współczesnej tożsamości stało się oczywiste. W Opolu długo było inaczej. Ze względu na obecność mniejszości te opory wobec Niemców były i są niewspółmiernie silniejsze. Ale i tu zachodzi zmiana.

Czytaj dalej