Alexander von Humboldt uchodzi za najwybitniejszego niemieckiego uczonego wszechczasów. Jego imię nosi Uniwersytet w Berlinie i nowo odbudowany zamek królewski w stolicy Niemiec. O związkach Alexandra von Humboldta ze Śląskiem wiedziano dotąd bardzo niewiele. Spectrum.direct wspólnie z Teresą Kudybą postanowiło wypełnić tę lukę i stworzyć film o obecności Humboldta na terenie współczesnej Polski. Wczoraj odbyła się premiera filmu. Produkcję finansowała IfA Stuttgart.
Alexander był geniuszem, najwybitniejszym przyrodnikiem, podróżnikiem, humanistą swojej epoki. Jego największe dzieło „Kosmos” stało się światowym bestsellerem. Twierdził, że natura jest żyjącą całością, w której organizmy istnieją razem, są współzależne, powiązane w podobnej do sieci misternej konstrukcji. Był geologiem, górnikiem, botanikiem, „naturalistą”, twórcą idei ekologii, która dopiero staje się powoli pojmowana przez współczesnego człowieka. Zanim wyruszył odkrywać wielki świat, był najlepszym studentem Akademii Górniczej we Freibergu, urzędnikiem, pierwszym górnikiem Prus.
Nigdy dotąd historycy nie wiązali postaci Humboldta ze Śląskiem, a już tym bardziej z uzdrowiskiem Ciechocinek. W opracowaniach historycznych trafiamy jedynie na wzmianki, że podobno „odwiedził to miejsce”. Ale po co? Czy coś tam zobaczył, odkrył, opisał? Na te pytanie dotąd nie było odpowiedzi.
Zaginiony raport Humboldta na temat pozyskania soli w okolicy Słońska nad Wisłą, sporządzony w roku 1794 w Goldkronach, przez minione stulecia nieznany światu nauki, „ujrzał światło dzienne” dzięki przypadkowemu odkryciu w archiwum w Wernigerode. W raporcie znajdujemy opisy gdzie i jak należy zbudować tężnie, warzelnię, sadzić tarninę, ochraniać wałami słononośny teren przez wiślanymi wezbraniami. Tekst dla współczesnych czytelników opracowali prof. Ingo Schwarz i prof. Dagmar Hülsenberg. Wzbogacone o rękopisy wydanie raportu ukazało się drukiem w roku 2020 dzięki Unii Niemieckich Akademii Nauk.
Dziś Ciechocinek jest najsławniejszym uzdrowiskiem w Polsce ze względu na największe tężnie na świecie oraz unikatową w Europie, XIX-wieczną czynną warzelnię soli – Pomnik Historii. Film ma inspirować do kolejnych działań na rzecz wpisania Ciechocińskiej Fabryki Soli, Pomnika Historii, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
W grudniu tego roku przypada 230. rocznica obecności Alexandra von Humboldta w Ozimku. Niemiecki uczony przebywał także czas dłuższy w pruskich wówczas Tarnowskich Górach. W Domu Kultury w Ozimku odbyła się wczoraj premiera filmu Alexander von Humboldt na Śląsku i na Słońsku, w której wzięło kilku profesorów i samorządowców.
Na początku następnego roku materiał zaprezentowany zostanie w odbudowanym zamku królewskim w Berlinie. Pałac nosi imię właśnie Alexandra von Humboldta.
Zapraszamy do obejrzenia filmu, którego inspiracją był między innymi zaginiony raport Humboldta i jego obecność na Górnym Śląsku.
Producentem filmu jest Spectrum.direct.
Wiosną tego roku zarząd fundacji Muzeum Górnośląskiego w Ratingen podjął decyzje o integracji placówki z muzeum regionalnym w Ruhr-Museum w Essen. Sprzeciw wobec tych planów połączył środowiska śląskie, mniejszość niemiecką, ale również organizacje wypędzonych i Polonię w Niemczech. Takiego wspólnego frontu wszystkich tych społeczności nie było jeszcze nigdy.
Śląscy pracownicy byli w Niemczech obrażani, wyzyskiwani i oszukiwani. Konfrontacja z prawdziwą rzeczywistością Republiki Federalnej była dla autochtonów prawdziwym wstrząsem. A rozczarowanie było coraz większe. Tej zmiany nastrojów na Śląsku liderzy organizacji mniejszości jakby nie zauważyli.
Na niemieckim fundamencie coraz wyraźniej rysuje się w środowisku mniejszości nowa, regionalna tożsamość. Festyn z okazji 35-lecia istnienia TSKN Województwa Śląskiego stał się czytelnym dowodem tego procesu. Odbył się w łubowickim Centrum Kultury i przyciągnął to pokolenie, które najboleśniej doświadczyło skutków polonizacyjnej polityki PRL.
© Spectrum.direct
45-676 Opole, ul. Miodowa 1
E-mail: redakcja@spectrum.direct
