Najbardziej zdumiewającą i niezwykłą prawda, jaką przyniosły ostatnie wybory parlamentarne jest fakt, że górnośląscy autochtoni dość powszechnie głosowali na PiS. Również w tych miejscowościach, które wydawałoby się, są zdominowane przez mniejszość niemiecką. Jest to wstrząs, który podważa fundamentalne wyobrażenia o mniejszości niemieckiej.
Czytaj dalejOd kilku lat antyniemieckie akcenty w mediach przybrały na sile. Politycy otwarcie wypowiadali się w wrogi sposób o Niemczech, padały wyzwiska od niemieckich agentów. Partnerzy Toszka z Hohenau patrzyli na te procesy z przerażeniem. Po drugiej stronie Odry zaczęto Ślązaków podejrzewać o kunktatorstwo. Partnerstwo uratowały osobiste przyjaźnie.
Czytaj dalejStraż pożarna kojarzy się raczej z działaniami ratunkowymi i użytkowymi. W górnośląskich miejscowościach stały się one miejscem krystalizacji pruskich tradycji i integracji lokalnych środowisk. Coraz częściej przejmują one rolę więdnących kół DFK. Film Samuela Spyry opowiada o pruskich strażakach, którzy nie mówią po niemiecku.
Czytaj dalejPiękna i bardzo trudna jednocześnie. W tej historii ulicy Zwycięstwa przeplatają się ludzkie dramaty, wzloty, upadki, historyczne zawirowania, społeczna niesprawiedliwość, zachwycające dzieła architektury, zdobycze nauki i techniki, a nawet połączenie sztuki z... wyborną kawą. Żywym śladem społecznych kontrastów są przecież obrazy gliwickiej Wilhelmstraße i familoków w śląskich miastach.
Czytaj dalejDolny Śląsk zaczął się wydawać miejscem, w którym niemiecką przeszłość regionu zaczęto postrzegać jako swoją własną. Stała się ona dla obecnych mieszkańców przedmiotem zainteresowania, szacunku, upamiętnienia. Prof. Ruchniewicz konstatuje, że ten wspaniale rozwijający się proces został jednak dalece zatrzymany.
Czytaj dalejNiechętna polityka PiS wobec Berlina nie przeszkodziła temu ugrupowaniu zdobyć w środowisku mniejszości niemieckiej potężne poparcie. Paweł Kukiz starał się o reelekcję na Śląsku Opolskim, również w gminach zdominowanych przez Niemców. Zdobył 43.000 głosów. Jest to prawie dwa raz tyle, co wszyscy kandydaci mniejszości razem wzięci.
Czytaj dalejBeethoven, Mozart, Goethe, Paganini, Liszt, Picasso, Kokoschka, Rilke, Hauptmann, Scholtis. Nie było chyba żadnej innej autochtonicznej rodziny, która miałaby takie artystyczne powiązania w całej Europie jak Lichnowscy. Nikt nie wywarł tak wielkiego wpływu na rozwój ziemi raciborskiej jak właśnie oni. Natalia Klimaschka poświęciła Lichnowskim swój film.
Czytaj dalejPrzez ostatnie 33 lata organizacja mniejszości niemieckiej posiadała w polskim sejmie swojego reprezentanta. Przegrane wybory stanowią wielką cezurę w historii tego środowiska. Bezradność elit VdG wobec postępującej marginalizacji jest zagrożeniem dla organizacji, która jest potrzebna. Konieczne są nowe modele i nowe inicjatywy.
Czytaj dalejAutochtoni od dawna podejmują działania mające na celu uznanie śląskiego za język regionalny. Być może nowo powstała komisja mniejszości narodowych w Sejmiku ds. Równego Traktowania, Dialogu Obywatelskiego i Wielokulturowości będzie kamieniem milowym w tych staraniach. Jej przewodnicząca Alina Bednarz (KO) stawia to sobie za jeden głównych celów.
Czytaj dalejŻycie kulturalne Wrocławia jest dziś bez prywatnej fundacji OP ENHEIM nie do pomyślenia. W barokowej kamienicy na rynku odbywają się znakomite wydarzenia kulturalne, które łączą polskie i niemieckie środowiska twórcze. Niemiecki miliarder, dr Erich Marx, z inspiracji swojej polskiej partnerki pomógł w finansowaniu fundacji.
Czytaj dalejPo społeczno-gospodarczych zawirowaniach, okresach beznadziei i braku perspektyw, familoki stają się coraz bardziej symbolami dziedzictwa Górnego Śląska. Znów inspirują, integrują i ukazują swoją niezwykłą historię. Można odnieść wrażenie, że mają właśnie „swój czas”. Co ważne, przybywa tych, którzy ich pruskiej historii naprawdę chcą posłuchać.
Czytaj dalejPoczucie narodowe nie jest jakimś samoistnym, nadprzyrodzonym zjawiskiem. Jest wynikiem odziaływania na siebie różnych czynników politycznych, kulturowych, czy edukacyjnych. Wiele wskazuje na to, że na proces przebudzenia się polskości, na Górnym Śląsku, na przełomie XIX i XX wieku, decydujący wpływ miał niemiecki biskup, Bernhard Bogedain.
Czytaj dalejPałac w Żyrowej to najpiękniejsza barokowa rezydencja na Śląsku Opolskim. W znakomitej scenerii odrestaurowanego zabytku zainaugurowano nową formułę spotkań środowisk gospodarczych regionu.
Czytaj dalejFundacja Verbundenheit obejmie koordynacje większości projektów kulturalnych i oświatowych mniejszości niemieckiej finansowanych ze środków Republiki Federalnej. Przewodniczącym Rady Fundacji jest Hartmut Koschyk. Jest on związany jest z Górnym Śląskiem od dziesięcioleci. Zna też środowisko mniejszości lepiej niż ktokolwiek inny.
Czytaj dalejProf. ASP dr hab. Piotr Muschalik jest absolwentem katowickiej Akademii Sztuk Pięknych i pozostanie z nią związany do końca życia. Zajmuje się fotografią kreacyjną i dokumentalną. Interesuje go fotografia jako medium plastyczne, które jest polem eksperymentów formalnych i warsztatowych. Prof. Muschalik jest też wiceprezesem Konwersatorium im. Eichendorffa.
Czytaj dalejKiedy w styczniu 1945 roku Sowieci wkroczyli na Górny Śląsk, Czerwonoarmiści usłyszeli jasne przesłanie. Teraz jesteście w granicach Rzeszy, teraz nadszedł czas niepohamowanej zemsty. Ta zemsta wymierzona była w niemieckie kobiety i ich dzieci. Dziś środowiska śląskie próbują to niemieckie martyrium zmanipulować jako swój mit założycielski.
Czytaj dalejNa przestrzeni ostatnich trzydziestu lat autochtoni brali udział w wyborach parlamentarnych i samorządowych. Wykorzystywali w tym celu stowarzyszenia kulturalne, które organizowały własne komitety wyborcze. Nie wiadomo było potem, czy są one ugrupowaniami politycznymi, czy instytucjami kultury. Ilona Kanclerz chce to ostatecznie zmienić i uporządkować.
Czytaj dalejGdyby nie wojna, Nicholas Nève de Mévergnies, byłby w prostej linii spadkobiercą ogromnej fortuny grafów von Matuschka z Biechowa pod Nysą. Kolekcja sztuki jego dziadka, stanowi serce kolekcji Muzeum w Nysie. Stoi tu miedzy innymi kopia antycznego posągu, którą Graf Matuschka kazał wyrzeźbić z twarzą jego o 40 lat młodszej żony, babki Nève de Mévergnies.
Czytaj dalejŚląska scena rozrywkowa nie zyskałaby tak na znaczeniu, gdyby nie nazwisko Makula. Artysta zasłynął swym niekonwencjonalnym poczuciem humoru oraz umiejętnością adaptacji do otaczającej go rzeczywistości. Podchodząc z żartem, lecz też dużą wrażliwością do problemów codzienności stał się jednym z najważniejszych twórców posługujących się językim slaskim.
Czytaj dalejPrzez ulice Katowic przewędrował kolejny, bo już 17. marsz z okazji święta śląskiej flagi. W tym roku zaproszono do komitetu organizacyjnego przedstawicieli środowiska mniejszości niemieckiej. Interpretowane to być może jako ważny krok w kierunku integracji obu tych środowisk. Marsz był też ważnym głosem w dyskusji na temat uznania środowiska mniejszości śląskiej jako odrębnej grupy etnicznej przez państwo polskie (video).
Czytaj dalejDo roku 2049 na Górnym Śląsku mają zostać zlikwidowane kopalnie węgla kamiennego. Oznacza to również zmierzch tradycji górniczych sięgających czasów pruskich. Za przykład posłużyć mogą choćby mundury górnicze wprowadzone przez Grafa Redena w roku 1795. Tradycje te łączyły ze sobą całe pokolenia autochtonów, a tym samym stały się jednym z fundamentów górnośląskiej tożsamości.
Czytaj dalejTytuł Studenta Roku 2023 Uniwersytetu Śląskiego otrzymała Daria Socha, wieloletnia autorka Spectrum.direct. Nagrodę otrzymała z rąk Rektora UŚ, prof. dr hab. Ryszarda Koziołka. Konkursy takie Uniwersytet Śląski rozpisuje od lat, a ten należy do najbardziej prestiżowych wydarzeń na uczelni. Daria Socha studiuje dwa kierunki: prawo oraz dziennikarstwo.
Czytaj dalejAlternative für Deutschland jest partią, której członkowie jawnie odwołują się do tradycji narodowego socjalizmu. Można by na to machnąć ręką, gdyby AfD nie było najsilniejszą partią polityczną na terenie dawnego NRD. Autochtoni mają instrumenty, żeby się temu haniebnemu trendowi przeciwstawić.
Czytaj dalejBudowanie autochtonicznej tożsamości musi opierać się o jakieś konkretne artefakty. I to właśnie zabytki architektoniczne z czasów pruskich znakomicie się do tego nadają. Mogą one stanowić materialne punkty odniesienia dla tworzenia poczucia kulturowej odmienności. Wielką stratą jest dlatego ginąca parowozownia w pobliżu dworca PKP Katowice.
Czytaj dalejGliwicki oddział TSKN przeobraża się dokładnie w odwrotnym kierunku, jak większość podobnych organizacji. Inne koła DFK przechodzą tożsamościowy kryzys i kurczą się. Tymczasem oddział kierowany przez Agnieszkę Dłociok przeżywa swój rozkwit i ciągle drukuje nowe legitymacje dla zbłądzonych Ślązaków.
Czytaj dalej