Górnośląskie familoki
No items found.
9.10.2023

Jak zaczną znikać, my też znikniemy!

Renesans górnośląskich familoków

Po społeczno-gospodarczych zawirowaniach, okresach beznadziei i braku perspektyw, familoki stają się coraz bardziej symbolami dziedzictwa Górnego Śląska. Znów inspirują, integrują i ukazują swoją niezwykłą historię. Można odnieść wrażenie, że mają właśnie „swój czas”. Co ważne, przybywa tych, którzy ich pruskiej historii naprawdę chcą posłuchać.

Czytaj dalej
Bernhard Bogedain

Niemiecki polonizator

Bez Bernharda Bogedaina Korfanty wyborów by nie wygrał

Poczucie narodowe nie jest jakimś samoistnym, nadprzyrodzonym zjawiskiem. Jest wynikiem odziaływania na siebie różnych czynników politycznych, kulturowych, czy edukacyjnych. Wiele wskazuje na to, że na proces przebudzenia się polskości, na Górnym Śląsku, na przełomie XIX i XX wieku, decydujący wpływ miał niemiecki biskup, Bernhard Bogedain.

Czytaj dalej
Oktoberfest

Oktoberfest w Żyrowej

„Bądźmy sobą i z sobą u siebie”

Pałac w Żyrowej to najpiękniejsza barokowa rezydencja na Śląsku Opolskim. W znakomitej scenerii odrestaurowanego zabytku zainaugurowano nową formułę spotkań środowisk gospodarczych regionu.

Czytaj dalej
Fundacja Verbundenheit
No items found.
21.9.2023

Szansa na odnowę organizacji

Fundacja Verbundenheit przejmie finasowanie większości projektów

Fundacja Verbundenheit obejmie koordynacje większości projektów kulturalnych i oświatowych mniejszości niemieckiej finansowanych ze środków Republiki Federalnej. Przewodniczącym Rady Fundacji jest Hartmut Koschyk. Jest on związany jest z Górnym Śląskiem od dziesięcioleci. Zna też środowisko mniejszości lepiej niż ktokolwiek inny.

Czytaj dalej
Prof. ASP dr hab. Piotr Muschalik
No items found.
18.9.2023

Wywołać wspomnienia

Refleksje Prof. ASP Piotra Muschalika

Prof. ASP dr hab. Piotr Muschalik jest absolwentem katowickiej Akademii Sztuk Pięknych i pozostanie z nią związany do końca życia. Zajmuje się fotografią kreacyjną i dokumentalną. Interesuje go fotografia jako medium plastyczne, które jest polem eksperymentów formalnych i warsztatowych. Prof. Muschalik jest też wiceprezesem Konwersatorium im. Eichendorffa.

Czytaj dalej
tablica Tragedii Górnośląskiej
No items found.
28.8.2023

Prezydent nie protestował!

W Chorzowie odsłonięto tablice poświęconą Tragedii Górnośląskiej

Kiedy w styczniu 1945 roku Sowieci wkroczyli na Górny Śląsk, Czerwonoarmiści usłyszeli jasne przesłanie. Teraz jesteście w granicach Rzeszy, teraz nadszedł czas niepohamowanej zemsty. Ta zemsta wymierzona była w niemieckie kobiety i ich dzieci. Dziś środowiska śląskie próbują to niemieckie martyrium zmanipulować jako swój mit założycielski.

Czytaj dalej
Ilona Kanclerz
No items found.
15.8.2023

Na uczciwej drodze

Śląska Partia Regionalna w poszukiwaniu sojuszników

Na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat autochtoni brali udział w wyborach parlamentarnych i samorządowych. Wykorzystywali w tym celu stowarzyszenia kulturalne, które organizowały własne komitety wyborcze. Nie wiadomo było potem, czy są one ugrupowaniami politycznymi, czy instytucjami kultury. Ilona Kanclerz chce to ostatecznie zmienić i uporządkować.

Czytaj dalej
Pałac w Biechowie
No items found.
10.8.2023

Nicolas Nève de Mévergnies w Biechowie

Gestapo w Belgii było sparaliżowane przez miłość do hrabianki

Gdyby nie wojna, Nicholas Nève de Mévergnies, byłby w prostej linii spadkobiercą ogromnej fortuny grafów von Matuschka z Biechowa pod Nysą. Kolekcja sztuki jego dziadka, stanowi serce kolekcji Muzeum w Nysie. Stoi tu miedzy innymi kopia antycznego posągu, którą Graf Matuschka kazał wyrzeźbić z twarzą jego o 40 lat młodszej żony, babki Nève de Mévergnies.

Czytaj dalej
artysta Marian Makula
No items found.
7.8.2023

Teatr Mariana Makuli

Serce śląskiej rozrywki bije słabiej

Śląska scena rozrywkowa nie zyskałaby tak na znaczeniu, gdyby nie nazwisko Makula. Artysta zasłynął swym niekonwencjonalnym poczuciem humoru oraz umiejętnością adaptacji do otaczającej go rzeczywistości. Podchodząc z żartem, lecz też dużą wrażliwością do problemów codzienności stał się jednym z najważniejszych twórców posługujących się językim slaskim.

Czytaj dalej
święto śląskiej flagi
No items found.
1.8.2023

Marsz pojednania

Święto śląskiej flagi w Katowicach

Przez ulice Katowic przewędrował kolejny, bo już 17. marsz z okazji święta śląskiej flagi. W tym roku zaproszono do komitetu organizacyjnego przedstawicieli środowiska mniejszości niemieckiej. Interpretowane to być może jako ważny krok w kierunku integracji obu tych środowisk. Marsz był też ważnym głosem w dyskusji na temat uznania środowiska mniejszości śląskiej jako odrębnej grupy etnicznej przez państwo polskie (video).

Czytaj dalej
oberschlesier
No items found.
2.7.2023

Bezużyteczne pióropusze

Zmiany klimatyczne zabijają pruskie tradycje

Do roku 2049 na Górnym Śląsku mają zostać zlikwidowane kopalnie węgla kamiennego. Oznacza to również zmierzch tradycji górniczych sięgających czasów pruskich. Za przykład posłużyć mogą choćby mundury górnicze wprowadzone przez Grafa Redena w roku 1795. Tradycje te łączyły ze sobą całe pokolenia autochtonów, a tym samym stały się jednym z fundamentów górnośląskiej tożsamości.

Czytaj dalej
Daria Socha
No items found.
22.6.2023

Nasza redakcyjna koleżanka studentką roku UŚ!

Wspaniałe wyróżnienie dla Darii Sochy

Tytuł Studenta Roku 2023 Uniwersytetu Śląskiego otrzymała Daria Socha, wieloletnia autorka Spectrum.direct. Nagrodę otrzymała z rąk Rektora UŚ, prof. dr hab. Ryszarda Koziołka. Konkursy takie Uniwersytet Śląski rozpisuje od lat, a ten należy do najbardziej prestiżowych wydarzeń na uczelni. Daria Socha studiuje dwa kierunki: prawo oraz dziennikarstwo.

Czytaj dalej
Alternative für Deutschland
No items found.
18.6.2023

Brońmy honoru Niemców!

Niemiecka AfD rośnie przerażająco w siłę

Alternative für Deutschland jest partią, której członkowie jawnie odwołują się do tradycji narodowego socjalizmu. Można by na to machnąć ręką, gdyby AfD nie było najsilniejszą partią polityczną na terenie dawnego NRD. Autochtoni mają instrumenty, żeby się temu haniebnemu trendowi przeciwstawić.

Czytaj dalej
Parowozownia Katowice
No items found.
10.6.2023

Pruska parowozownia

Deptana tożsamość Katowic

Budowanie autochtonicznej tożsamości musi opierać się o jakieś konkretne artefakty. I to właśnie zabytki architektoniczne z czasów pruskich znakomicie się do tego nadają. Mogą one stanowić materialne punkty odniesienia dla tworzenia poczucia kulturowej odmienności. Wielką stratą jest dlatego ginąca parowozownia w pobliżu dworca PKP Katowice.

Czytaj dalej
Gliwicki oddział TSKN
No items found.
6.6.2023

Zaproszenia dla zagubionych

Ślązacy zapisują się do TSKN w Gliwicach!

Gliwicki oddział TSKN przeobraża się dokładnie w odwrotnym kierunku, jak większość podobnych organizacji. Inne koła DFK przechodzą tożsamościowy kryzys i kurczą się. Tymczasem oddział kierowany przez Agnieszkę Dłociok przeżywa swój rozkwit i ciągle drukuje nowe legitymacje dla zbłądzonych Ślązaków.

Czytaj dalej
zjazd VdG
No items found.
21.5.2023

W kierunku upolitycznienia organizacji

54. zjazd delegatów VdG

Najważniejszym tematem tegorocznego zjazdu VdG, była dyskryminacja młodzieży ze środowisk mniejszości niemieckiej, której pozbawiono części godzin nauki języka niemieckiego w szkołach. Dziwiła jednak próba upolitycznienia tego smutnego procesu do celów wyborczych. Oprócz tego był zjazd świętowaniem zadowolenia samego z siebie i realizowanych projektów.

Czytaj dalej
mokradła
No items found.
14.4.2023

O śmierci utopków

Na śląskie wierzenia zabrakło miejsca na ziemi

Prezentujemy tekst Moniki Szymury o obecności wodnych demonów w życiu jej dziadków. Autochtoniczne środowisko setki lat kochało legendy i fantastyczne opowieści, które godziło z głębokim katolicyzmem. Wszystko to tworzyło niezwykłą specyfikę tej ziemi. Dziś z tej archaicznej Śląskiej tożsamości niewiele zostało.

Czytaj dalej
Maciej Prus
No items found.
3.4.2023

Nie żyje Maciej Prus

Tych produkcji VdG już nigdy nie powtórzy

Co dziś wydawałoby się nieomal absurdalną propozycją, w pierwszych latach istnienia VdG było możliwe. Na deskach Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu powstała niemieckojęzyczna inscenizacja musicalu „Aus dem Leben eines Taugenichts”, której artystycznym opiekunem był zmarły przed kilkoma dniami Maciej Prus.

Czytaj dalej
Ekspozycja - Niemcy w Polsce
No items found.
30.3.2023

Dzieło silnych kobiet

Wystawa w opolskim Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczym Niemców w Polsce

Ekspozycja „Niemcy w Polsce - historia i teraźniejszość” jest chyba najbardziej profesjonalnie zrealizowaną inicjatywą organizacji mniejszości niemieckiej. Ma ona wielu współautorów, ale zasadnicze piętno wycisnęły na niej dwie silne kobiety, Weronika Wiese i Alicja Schatton. Wystawę odwiedził prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz. Niżej publikujemy refleksje tego wybitnego historyka na jej temat.

Czytaj dalej
Józef Swaczyna
No items found.
29.3.2023

Jestem pesymistą

Józef Swaczyna, Starosta Strzelecki w rozmowie ze Spectrum.direct

Starosta Strzelecki Józef Swaczyna był zaangażowany w działania mniejszości niemieckiej od samego początku. Niedawno otrzymał Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. Odznaczenie wręczył mu Konsul Generalny Niemiec we Wrocławiu Martin Kremer. W rozmowie Starosta pesymistycznie ocenił perspektywy organizacji mniejszości niemieckiej.

Czytaj dalej
Fontanna Neptuna
No items found.
27.3.2023

Spór wokół powrotu Neptuna

W wiejskim parku wykopano jeden z symboli przedwojennego Wrocławia

Kwestia, czy Wrocław powstał w 1945 roku, czy kilkaset lat wcześniej, budzi wśród mieszkańcach tego miasta wiele kontrowersji. Pytania te odżyją zapewne znowu po odnalezieniu barokowej rzeźby Neptuna. Stała ona na Placu Nowy Targ i była przez kilkaset lat symbolem miasta. Postulaty przywracania niemieckich pomników budzą tu zawsze gwałtowne emocje.

Czytaj dalej
Łubowice
No items found.
4.3.2023

Ustawa terminu nie przewiduje

Gmina Rudnik na tablice dwujęzyczne czeka już pięć lat

Dwujęzyczne, polskie i niemieckie nazwy geograficzne mają dla wielu mieszkańców Górnego Śląska ogromne znaczenie. Są one dla nich symbolem prawa do podkreślania swojej kulturowej odrębności i społecznego równouprawnienia. I rzeczywiście jest na Górnym Śląsku kilkaset miejscowości, przed którymi takie dwujęzyczne tablice stoją. W ostatnich latach możliwości ich dalszego tworzenia zostały jednak ograniczone. Zdaniem wielu samorządowców wynika to z ogólnego pogorszenia się relacji polsko-niemieckich.

Czytaj dalej
Wodzenie Niedźwiedzia
No items found.
1.3.2023

Granica była żelazną kurtyną

Śląskie tradycje są w Polsce raczej nieznane

Na przestrzeni setek lat polskie i śląskie elity utrzymywały ze sobą różne relacje. Ale prawdą jest też, że przedstawiciele prostych, mieszczańsko-rolniczych środowisk, kontaktów ze sobą nie utrzymywali prawie żadnych. Wpierw austriacko-polska, a później prusko-rosyjska granica była dla przytłaczającej większości mieszkańców Śląska barierą nie do przebycia. Stąd też tradycje kulturalne na Górnym Śląsku i w Polsce rozwiały się w sposób niezależny. Różnice są do dziś widoczne, a odrębne zwyczaje są nadal kultywowane.

Czytaj dalej
koncert noworoczny w Filharmonii
No items found.
3.2.2023

Kawa jest jednak najważniejsza!

Konsulat zorganizował w Filharmonii koncert noworoczny

Konsolidacja elit społeczności Niemców na Śląsku ma dla tego środowiska zupełnie kluczowe znaczenie. Konieczne jest stworzenie nieformalnej płaszczyzny, na której mogą się ludzie ci wzajemnie poznać i wymieniać swoimi poglądami. Oficjalne zebrania raczej utrudniają komunikację, niż ją ułatwiają. Dlatego tak kluczowe znaczenie mają spotkania organizowane przez opolski konsulat, gdzie wydarzenie artystyczne jest pretekstem do rautu. Tak też było przy okazji koncertu noworocznego w opolskiej filharmonii.

Czytaj dalej
szyldy po śląsku
No items found.
27.1.2023

„Ślōnski wuszt” smakuje lepiej niż „kiełbasa śląska”

Nowe strategie marketingowe górnośląskich sklepów

Na Górnym Śląsku coraz więcej Billboardów, reklam, szyldów sklepowych jest w języku śląskim. Widać je powszechnie w sklepach Kaufland, czy katowickim Silesia City Center, gdzie pojawiły się dwujęzyczne oznaczenia działów produktów. Przy nazwach polskich, znajdziemy również nazwy śląskie. Międzynarodowe koncerny, nie bacząc na polityczną poprawność, dostrzegły sposób, by wzbudzić dla siebie sympatie wśród autochtonów. Strategia okazała się wielkim sukcesem.

Czytaj dalej