Paweł Newerla historyk Raciborza
13.1.2024

Demiurg regionalnej tożsamości

Zmarł Paweł Newerla

Charyzmatyczny Paweł Newerla był nam przyjacielem, doradcą, źródłem wiedzy. Na jego książkach, w których opisywał różne aspekty historii jego rodzinnej ziemi wychowały się całe pokolenia raciborzan. Są one pełne miłości i oddania dla jego rodzinnego Heimatu, ale przekonują przede wszystkim rozległą historyczną wiedzą.

Czytaj dalej
Christoph Eschenbach dyrygent filharmonia
10.1.2024

Witamy w domu!

Niemiecki dyrygent i pianista Christoph Eschenbach wraca do rodzinnego Wrocławia

Od września tego roku nowym dyrektorem artystycznym Filharmonii Wrocławskiej zostanie Niemiec, Christoph Eschenbach - dyrygent i pianista, znany na całym świecie. Podczas swojej wieloletniej kariery dyrygował orkiestrami m. in. w USA, w Japonii, Zurychu i Paryżu. Eschenbach urodził w 1940 roku w ówczesnym Breslau.

Czytaj dalej
Kościelna stajenka bożonarodzeniowa

Boże Narodzenie na Śląsku

Kościelne stajenki są od wieków nieustającym magnesem

W Święta Bożego Narodzenia najważniejsze jest, by pójść do naszej duchowej stajenki i odnaleźć w niej dobroć, czas, spokój i cierpliwość dla najbliższych. Okazją do rodzinnego spędzenia czasu mogą być odwiedziny stajenek w okolicznych parafiach. Wtedy aż same cisną się na usta dalsze słowa kolędy „Pójdźmy wszyscy do stajenki, do Jezusa i Panienki! Powitajmy maleńkiego i Maryję, Matkę Jego”.

Czytaj dalej
Fontanna Neptuna we Wrocławiu
26.12.2023

Neptun wraca do Wrocławia

Jeden z najsłynniejszych posągów miasta odkopany w wiejskim parku

Plac Nowy Targ odgrywał w życiu Wrocławia kiedyś podobną rolę, jaką dziś pełni rynek. Tak jak dziś ratusz, tak wówczas Fontana Neptuna stanowiła najważniejszy punkt miasta. Plac był miejscem handlu i życia towarzyskiego. Zaginiony Neptun odnaleziony został 60 kilometrów od Wrocławia. Film Igi Błaszczyk opowiada o jego odysei.

Czytaj dalej
Dzieci w szkolnych ławkach
23.12.2023

Akt samobójczy czy obojętność?

Widocznie autochtoni niemieckiego nie potrzebują

Najbardziej zdumiewającą i niezwykłą prawda, jaką przyniosły ostatnie wybory parlamentarne jest fakt, że górnośląscy autochtoni dość powszechnie głosowali na PiS. Również w tych miejscowościach, które wydawałoby się, są zdominowane przez mniejszość niemiecką. Jest to wstrząs, który podważa fundamentalne wyobrażenia o mniejszości niemieckiej.

Czytaj dalej
Hohenau w Toszku

Hohenau w Toszku

Nienawidzimy tych, których nie znamy!

Od kilku lat antyniemieckie akcenty w mediach przybrały na sile. Politycy otwarcie wypowiadali się w wrogi sposób o Niemczech, padały wyzwiska od niemieckich agentów. Partnerzy Toszka z Hohenau patrzyli na te procesy z przerażeniem. Po drugiej stronie Odry zaczęto Ślązaków podejrzewać o kunktatorstwo. Partnerstwo uratowały osobiste przyjaźnie.

Czytaj dalej
straż pożarna tradycje prusy śląsk historia
No items found.
16.11.2023

Rozpalamy ogień tradycji

Pruskie tęsknoty śląskiej straży pożarnej

Straż pożarna kojarzy się raczej z działaniami ratunkowymi i użytkowymi. W górnośląskich miejscowościach stały się one miejscem krystalizacji pruskich tradycji i integracji lokalnych środowisk. Coraz częściej przejmują one rolę więdnących kół DFK. Film Samuela Spyry opowiada o pruskich strażakach, którzy nie mówią po niemiecku.

Czytaj dalej
ulica Zwycięstwa Gliwice
13.11.2023

Duma czy blizna?

Refleksje na temat gliwickiej Wilhelmstraße

Piękna i bardzo trudna jednocześnie. W tej historii ulicy Zwycięstwa przeplatają się ludzkie dramaty, wzloty, upadki, historyczne zawirowania, społeczna niesprawiedliwość, zachwycające dzieła architektury, zdobycze nauki i techniki, a nawet połączenie sztuki z... wyborną kawą. Żywym śladem społecznych kontrastów są przecież obrazy gliwickiej Wilhelmstraße i familoków w śląskich miastach.

Czytaj dalej
Cmentarz Bystrzyca
No items found.
2.11.2023

Regionalizm w cmentarnym zwierciadle

Prof. Krzysztof Ruchniewicz dla Spectrum.direct

Dolny Śląsk zaczął się wydawać miejscem, w którym niemiecką przeszłość regionu zaczęto postrzegać jako swoją własną. Stała się ona dla obecnych mieszkańców przedmiotem zainteresowania, szacunku, upamiętnienia. Prof. Ruchniewicz konstatuje, że ten wspaniale rozwijający się proces został jednak dalece zatrzymany.

Czytaj dalej
No items found.
1.11.2023

O człowieku nie świadczy narodowość

Paweł Kukiz specjalnie dla Spectrum.direct

Niechętna polityka PiS wobec Berlina nie przeszkodziła temu ugrupowaniu zdobyć w środowisku mniejszości niemieckiej potężne poparcie. Paweł Kukiz starał się o reelekcję na Śląsku Opolskim, również w gminach zdominowanych przez Niemców. Zdobył 43.000 głosów. Jest to prawie dwa raz tyle, co wszyscy kandydaci mniejszości razem wzięci.

Czytaj dalej
Lichnowsky, Lichnowski, von Lichnowsky, Lichnovsky, knizata Lichnovscy, książę
29.10.2023

Lichnowscy i ich kulturalne inspiracje

Zapomniana książęca rodzina z Orzesza

Beethoven, Mozart, Goethe, Paganini, Liszt, Picasso, Kokoschka, Rilke, Hauptmann, Scholtis. Nie było chyba żadnej innej autochtonicznej rodziny, która miałaby takie artystyczne powiązania w całej Europie jak Lichnowscy. Nikt nie wywarł tak wielkiego wpływu na rozwój ziemi raciborskiej jak właśnie oni. Natalia Klimaschka poświęciła Lichnowskim swój film.

Czytaj dalej
wybory
No items found.
20.10.2023

Jak klęskę przekuć w sukces?

Mniejszość niemiecka po wyborach parlamentarnych

Przez ostatnie 33 lata organizacja mniejszości niemieckiej posiadała w polskim sejmie swojego reprezentanta. Przegrane wybory stanowią wielką cezurę w historii tego środowiska. Bezradność elit VdG wobec postępującej marginalizacji jest zagrożeniem dla organizacji, która jest potrzebna. Konieczne są nowe modele i nowe inicjatywy.

Czytaj dalej
Alina Bednarz
No items found.
17.10.2023

Nowa szansa dla autochtonów

Alina Bednarz specjalnie dla Spectrum.direct

Autochtoni od dawna podejmują działania mające na celu uznanie śląskiego za język regionalny. Być może nowo powstała komisja mniejszości narodowych w Sejmiku ds. Równego Traktowania, Dialogu Obywatelskiego i Wielokulturowości będzie kamieniem milowym w tych staraniach. Jej przewodnicząca Alina Bednarz (KO) stawia to sobie za jeden głównych celów.

Czytaj dalej
Erich Marx
No items found.
13.10.2023

Bez fundacji OP ENHEIM Wrocław byłby biedniejszy

Uczuciowa relacja fundamentem mecenatu

Życie kulturalne Wrocławia jest dziś bez prywatnej fundacji OP ENHEIM nie do pomyślenia. W barokowej kamienicy na rynku odbywają się znakomite wydarzenia kulturalne, które łączą polskie i niemieckie środowiska twórcze. Niemiecki miliarder, dr Erich Marx, z inspiracji swojej polskiej partnerki pomógł w finansowaniu fundacji.

Czytaj dalej
Górnośląskie familoki
No items found.
9.10.2023

Jak zaczną znikać, my też znikniemy!

Renesans górnośląskich familoków

Po społeczno-gospodarczych zawirowaniach, okresach beznadziei i braku perspektyw, familoki stają się coraz bardziej symbolami dziedzictwa Górnego Śląska. Znów inspirują, integrują i ukazują swoją niezwykłą historię. Można odnieść wrażenie, że mają właśnie „swój czas”. Co ważne, przybywa tych, którzy ich pruskiej historii naprawdę chcą posłuchać.

Czytaj dalej
Bernhard Bogedain

Niemiecki polonizator

Bez Bernharda Bogedaina Korfanty wyborów by nie wygrał

Poczucie narodowe nie jest jakimś samoistnym, nadprzyrodzonym zjawiskiem. Jest wynikiem odziaływania na siebie różnych czynników politycznych, kulturowych, czy edukacyjnych. Wiele wskazuje na to, że na proces przebudzenia się polskości, na Górnym Śląsku, na przełomie XIX i XX wieku, decydujący wpływ miał niemiecki biskup, Bernhard Bogedain.

Czytaj dalej
Oktoberfest

Oktoberfest w Żyrowej

„Bądźmy sobą i z sobą u siebie”

Pałac w Żyrowej to najpiękniejsza barokowa rezydencja na Śląsku Opolskim. W znakomitej scenerii odrestaurowanego zabytku zainaugurowano nową formułę spotkań środowisk gospodarczych regionu.

Czytaj dalej
Fundacja Verbundenheit
No items found.
21.9.2023

Szansa na odnowę organizacji

Fundacja Verbundenheit przejmie finasowanie większości projektów

Fundacja Verbundenheit obejmie koordynacje większości projektów kulturalnych i oświatowych mniejszości niemieckiej finansowanych ze środków Republiki Federalnej. Przewodniczącym Rady Fundacji jest Hartmut Koschyk. Jest on związany jest z Górnym Śląskiem od dziesięcioleci. Zna też środowisko mniejszości lepiej niż ktokolwiek inny.

Czytaj dalej
Prof. ASP dr hab. Piotr Muschalik
No items found.
18.9.2023

Wywołać wspomnienia

Refleksje Prof. ASP Piotra Muschalika

Prof. ASP dr hab. Piotr Muschalik jest absolwentem katowickiej Akademii Sztuk Pięknych i pozostanie z nią związany do końca życia. Zajmuje się fotografią kreacyjną i dokumentalną. Interesuje go fotografia jako medium plastyczne, które jest polem eksperymentów formalnych i warsztatowych. Prof. Muschalik jest też wiceprezesem Konwersatorium im. Eichendorffa.

Czytaj dalej
tablica Tragedii Górnośląskiej
No items found.
28.8.2023

Prezydent nie protestował!

W Chorzowie odsłonięto tablice poświęconą Tragedii Górnośląskiej

Kiedy w styczniu 1945 roku Sowieci wkroczyli na Górny Śląsk, Czerwonoarmiści usłyszeli jasne przesłanie. Teraz jesteście w granicach Rzeszy, teraz nadszedł czas niepohamowanej zemsty. Ta zemsta wymierzona była w niemieckie kobiety i ich dzieci. Dziś środowiska śląskie próbują to niemieckie martyrium zmanipulować jako swój mit założycielski.

Czytaj dalej
Ilona Kanclerz
No items found.
15.8.2023

Na uczciwej drodze

Śląska Partia Regionalna w poszukiwaniu sojuszników

Na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat autochtoni brali udział w wyborach parlamentarnych i samorządowych. Wykorzystywali w tym celu stowarzyszenia kulturalne, które organizowały własne komitety wyborcze. Nie wiadomo było potem, czy są one ugrupowaniami politycznymi, czy instytucjami kultury. Ilona Kanclerz chce to ostatecznie zmienić i uporządkować.

Czytaj dalej
Pałac w Biechowie
No items found.
10.8.2023

Nicolas Nève de Mévergnies w Biechowie

Gestapo w Belgii było sparaliżowane przez miłość do hrabianki

Gdyby nie wojna, Nicholas Nève de Mévergnies, byłby w prostej linii spadkobiercą ogromnej fortuny grafów von Matuschka z Biechowa pod Nysą. Kolekcja sztuki jego dziadka, stanowi serce kolekcji Muzeum w Nysie. Stoi tu miedzy innymi kopia antycznego posągu, którą Graf Matuschka kazał wyrzeźbić z twarzą jego o 40 lat młodszej żony, babki Nève de Mévergnies.

Czytaj dalej
artysta Marian Makula
No items found.
7.8.2023

Teatr Mariana Makuli

Serce śląskiej rozrywki bije słabiej

Śląska scena rozrywkowa nie zyskałaby tak na znaczeniu, gdyby nie nazwisko Makula. Artysta zasłynął swym niekonwencjonalnym poczuciem humoru oraz umiejętnością adaptacji do otaczającej go rzeczywistości. Podchodząc z żartem, lecz też dużą wrażliwością do problemów codzienności stał się jednym z najważniejszych twórców posługujących się językim slaskim.

Czytaj dalej
święto śląskiej flagi
No items found.
1.8.2023

Marsz pojednania

Święto śląskiej flagi w Katowicach

Przez ulice Katowic przewędrował kolejny, bo już 17. marsz z okazji święta śląskiej flagi. W tym roku zaproszono do komitetu organizacyjnego przedstawicieli środowiska mniejszości niemieckiej. Interpretowane to być może jako ważny krok w kierunku integracji obu tych środowisk. Marsz był też ważnym głosem w dyskusji na temat uznania środowiska mniejszości śląskiej jako odrębnej grupy etnicznej przez państwo polskie (video).

Czytaj dalej
oberschlesier
No items found.
2.7.2023

Bezużyteczne pióropusze

Zmiany klimatyczne zabijają pruskie tradycje

Do roku 2049 na Górnym Śląsku mają zostać zlikwidowane kopalnie węgla kamiennego. Oznacza to również zmierzch tradycji górniczych sięgających czasów pruskich. Za przykład posłużyć mogą choćby mundury górnicze wprowadzone przez Grafa Redena w roku 1795. Tradycje te łączyły ze sobą całe pokolenia autochtonów, a tym samym stały się jednym z fundamentów górnośląskiej tożsamości.

Czytaj dalej